Nằm trong series A, thay thế cho series AX vốn đã rất phổ biến trong các studio tại Việt Nam, ADAM A77H được trang bị nhiều công nghệ hiện đại với nhiều cải tiến mới cả về thiết kế thùng loa, power-amp, củ loa và công năng sử dụng. Đây là model có sức mạnh lớn nhất trong cả series với 02 củ loa trầm 7-inch, 01 củ loa trung 3.5-inch và 01 củ loa cao tần X-ART gắn vào HPS Waveguide.
Là loa mid-field, do đó, A77H sẽ phù hợp với các studio có kích thước cỡ vừa trở lên, nơi bạn có thể ngồi cách loa từ 2-4 m. Thiết kế 3-Way (3 đường tiếng) với các đơn vị củ loa phụ trách từng nhóm dải tần trầm-trung-cao riêng biệt giúp A77H có nhiều lợi thế so với A77X. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về từng nét khác biệt của loa trong phần tiếp theo của bài viết.
Thùng loa
Thùng loa sử dụng nguyên lý Bass-Reflex cho âm trầm sâu hơn, hiệu suất cao hơn nhưng đổi lại là độ chính xác của low-frequency so với các thùng loa sử dụng nguyên lý Sealed như của BareFoot. Mặt loa vát 2 cạnh với các mép được làm tròn nhẹ giúp giảm bớt hiện tượng cộng hưởng mép thùng. Điều này đặc biệt hữu ích đối với các loa 2 đường tiếng sử dụng tweeter gắn trực tiếp lên mặt thùng thay vì waveguide. Lợi ích của nó trong thiết kế hệ thống của A77H không thật sự đáng kể nhưng có vẫn tốt hơn là không làm. Đối với một sản phẩm chất lượng tốt, tại sao chúng ta lại không bỏ thêm chút thời gian để tối ưu thiết kế, tăng thêm từng phần trăm hiệu năng quý giá một phải không?
Vật liệu sản xuất thùng loa cũng không có gì đặc biệt, vẫn là MDF thông thường, nhưng kết cấu khá vững chắc. Dù vậy, bạn không nên kỳ vọng quá nhiều về độ sạch, chính xác ở Low-Mid khi so với những thùng loa high-end có vật liệu tốt hơn, kết cấu tối ưu hơn.
Điểm cải tiến lớn nhất của thiết kế thùng loa A77H so với A77X chính là 2 lỗ cộng hưởng đặt trước mặt thùng có tiết diện lớn hơn, đã làm vát và mượt hơn ở miệng lỗ thay vì chỉ là một đường bo với bán kính nhỏ đơn giản của thùng A77X. Thiết kế này giúp giảm bớt tiếng ồn từ lỗ cộng hưởng khi chơi ở áp suất lớn. Bạn đừng xem nhẹ vấn đề này vì âm thanh bạn nghe luôn luôn là cộng gộp của âm thanh thực phát ra từ củ loa và âm thanh bị trễ, bị cộng hưởng phát ra từ 2 chiếc lỗ đó. Càng giảm bớt được tác dụng phụ từ lỗ cộng hưởng, âm thanh sẽ càng sạch sẽ hơn, đặc biệt là ở low-mid và mid.
Tiết diện lỗ lớn cho phép không khí lưu thông dễ hơn, hạn chế tiếng ồn khi chơi ở cường độ âm thanh lớn tốt hơn do tốc độ gió được giảm đi nhưng ngược lại, âm thanh bên trong thùng cũng dễ thoát ra bên ngoài hơn. Đây là một cán cân mà nhà sản xuất nào cũng phải cân nhắc rất kỹ lưỡng.
Tuy nhiên, nhờ thiết kế loa 3-Way, củ loa trung sẽ có thùng kín riêng. 02 lỗ cộng hưởng của A77H sẽ chỉ được dung để phục vụ 02 woofer 7-inch với phân tần cắt từ khoảng 400 Hz trở xuống. Do đó, nguy cơ về lọt trung âm ra ngoài cũng sẽ thấp hơn A77X rất nhiều.
Bố cục trên bề mặt thùng loa của A77H cũng tối ưu hơn A77X. Toàn bộ cụm loa trung-cao được bố trí ở chính giữa với 02 Low-Frequency Woofer ở 2 bên, 02 lỗ cộng hưởng ở hai mép ngoài cùng. Thiết kế này hạn chế tối đa áp suất không khí từ cửa lỗ cộng hưởng và mép vành lỗ tác động lên âm thanh có bước sóng ngắn phát ra từ cụm loa trung-cao.
Nhìn chung, nhà sản xuất đã tối ưu nhiều yếu tố so với model tiền nhiệm để khai thác tối đa lợi thế về độ sắc nét của trung âm trong thiết kế loa 3-Way. Tôi đánh giá cao nỗ lực này.
Củ loa Thế hệ mới cho Series A
Cả củ loa trầm và trung đều sử dụng công nghệ vật liệu mới: Multi-Layer Mineral (MLM). Nói một cách đơn giản, nhà sản xuất đã ghép nhiều lớp vật liệu từ sợi đá nung để tạo ra một kết cấu nhẹ, cứng, có tính ổn định cao. Dạng hình học, cấu trúc lớp và thiết kế cụ thể khi kết hợp với hệ thống motor từ (cũng được thiết kế mới trong series A) sẽ được tối ưu cho từng củ loa, từng model loa theo vai trò khác nhau. Nhờ đó, âm thanh tạo ra từ các củ loa này sẽ có đáp tuyến mượt mà với độ méo thấp khi chơi ở cường độ lớn hơn.
Công nghệ màng loa sợi đá nung đa lớp
Nhờ thiết kế 3-Way với từng nhóm củ loa phụ trách từng nhóm tần số riêng biệt, A77H có thể trang bị 2 Low-Frequency Woofer thực thụ với biên độ dao động tuyến tính của màng loa lớn hơn mà không phải thỏa hiệp với chất lượng của trung âm như A77X. Điều này dẫn tới hiệu năng của âm trầm tốt hơn đáng kể. Âm trầm xuống sâu hơn, sạch hơn khi chơi ở áp suất cao.
Bạn có thể dễ dàng nhận thấy điều này khi quan sát màng cao su xung quanh màng loa woofer 7-inch của A77H có kích thước lớn hơn, cao hơn so với bộ phận tương tự trên A77X.
Đối với loa 3-Way, sẽ là thiếu sót lớn nếu chúng ta không dành một chút thời gian để nói về củ loa trung. Củ loa trung A77H được thừa kế từ công nghệ Dome Cone Hybrid (DCH) sử dụng trên củ loa trung của S Series. Công nghệ này cho phép tạo ra một củ loa có thiết kế lai giữa thiết kế woofer thông thường (cone) và thiết kế tweeter hình bán cầu (dome). Về lý thuyết, họ muốn có khả năng chơi trung âm với áp suất cao của woofer và khả năng chơi tần số cao sạch sẽ của tweeter trong một củ loa duy nhất. Thay vì dán màng loa vào tấm che khoang cuộn âm (dust-cap) riêng biệt, họ tạo ra một lớp vật liệu định hình đồng nhất được tạo hình ngay từ đầu, sử dụng vật liệu cứng, nhẹ.
Củ loa trung sử dụng công nghệ DCH
Điểm khác biệt nằm ở chỗ: củ loa trung DCH S Series sử dụng tổ hợp vật liệu carbon với hệ nhún và motor cao cấp hơn so với màng MLM cùng hệ nhún, motor trong công nghệ củ loa của A Series.
Tạm thời bỏ qua khía cạnh công nghệ, chỉ riêng việc trung âm được phát ra từ một củ loa duy nhất, không có crossover ở giữa, luôn là lợi thế tuyệt đối của các loa 3-Way so với loa 2-Way.
Khi nghe A77H bên cạnh A77X, bạn có thể yên tâm cho A77X yên nghỉ và tận hưởng trải nghiệm vượt trội so với thế hệ cũ.
Về bộ phận phụ trách tần số cao, tôi đã giới thiệu và phân tích nhiều trong bài viết về ADAM A4V và ADAM T5V, T7V. Bạn hãy click vào link để tìm hiểu thêm nhé. A77H sử dụng chung tweeter và HPS Waveguide với ADAM A4V, nhưng phần giới thiệu về công nghệ AMT Tweeter trong bài đánh giá ADAM T5V cũng rất đáng đọc.
Crossover / Phân tần
ADAM lựa chọn phân tần đặt tại 400 Hz và 3000 Hz trên A77H. Điều này có nghĩa là gần như toàn bộ trung âm sẽ được tái hiện bởi củ loa trung duy nhất nhằm cải thiện chất lượng trung âm, giảm tải cho tweeter khi phải chơi ở áp suất cao và rất cao.
Tần số cắt giữa củ loa trung và 02 loa trầm đặt tại 400 Hz cũng là một thỏa hiệp nhằm bảo vệ củ loa trung ở cường độ âm thanh lớn. Khoảng cách giữa 2 củ loa trầm khá xa dẫn tới khoảng cách giữa tâm 2 củ loa trầm lớn hơn ¼ bước sóng của tần số cắt đã chọn. Điều này sẽ ảnh hưởng tới sự rõ ràng của dải trung trầm khi nghe ở cự ly gần, gần hơn so với cự ly được khuyến cáo của nhà sản xuất.
Hệ thống DSP Mạnh mẽ
Công nghệ DSP sử dụng trên A Series mang tới vô vàn tiện ích cho người dùng. Từ việc cân chỉnh âm sắc tổng thể theo sở thích tới bù trừ chênh lệch âm sắc do tác động của căn phòng, bạn chỉ việc thao tác với phần mềm “A Control Remote Software” đi kèm hoặc điều khiển trực tiếp trên panel sau lưng loa.
Tôi đã có giới thiệu khá rõ về A Control Remote trong bài viết kèm video review ADAM A4V ở đây.
Nhìn chung, bạn không nên ngại ngần với những công nghệ này vì nó thật sự sẽ là trợ thủ rất đắc lực khi bạn chưa có phòng thu âm thanh chuẩn chỉ. Nó không phải là thuốc tiên. Bạn không thể ném loa vào một căn phòng dở tệ, chỉnh chỉnh vài band EQ và hi vọng sẽ có trải nghiệm monitor ở world-class level. Nhưng nó sẽ rất hữu ích khi bạn cần sửa nhanh một vài điểm cộng hưởng khó chịu ở low frequency cho tới khi có phòng với âm học tốt hơn hoặc nhanh chóng cân bằng lại loa khi phải làm việc ở nơi khác.
Việc cân chỉnh này luôn đòi hỏi người dùng phải có kinh nghiệm, kiến thức sâu trước khi bạn chữa lợn lành thành lợn què và quá lệ thuộc vào các công cụ cân chỉnh.
Nếu không có kinh nghiệm, bạn nên sử dụng cùng với SonarWorks và tải profile điều chỉnh loa từ SonarWorks vào A77H. Bạn sẽ không thể có âm thanh như mastering studio nước ngoài, nhưng ít nhất, nó sẽ giúp A77H nghe cân đối hơn trong căn phòng hiện tại, ở vị trí loa và ngồi hiện tại của bạn.
Trải nghiệm Nghe và Sử dụng
Đương nhiên, đây là phần quan trọng nhất khi đánh giá một chiếc loa. Công nghệ, thiết kế mới sẽ không có giá trị nếu cặp loa không nghe tốt và bản mix thử không translate tốt sang các hệ thống khác.
A77H hơn hẳn A4V, T7V ở tất cả mọi mặt. Đó là cảm nhận đầu tiên của tôi khi nghe thử trong phòng lab của iSS Acoustics.
Điểm khác biệt rõ nhất có thể cảm nhận dễ dàng ở trung âm. Lợi thế của loa 3-Way thể hiện đúng như kỳ vọng, trung âm sắc nét với độ méo thấp và chi tiết. Trung âm mượt mà, tự nhiên, kết nối tốt với âm trầm và âm cao thể hiện phân tần được thiết kế tốt.
Âm trầm tái hiện sống động và xuống khá sâu so với kích thước của loa. Bài kiểm tra với sine wave cho thấy loa có khả năng tái hiện tốt tới khoảng 40 Hz trước khi tụt áp suất rất nhanh do đã gần đạt tới giới hạn về độ sâu.
Áp suất tối đa lớn cho phép việc nghe kiểm âm ở âm lượng trung bình và trung bình cao ở cự ly 1.8-2m tương đối dễ chịu do loa không bị méo nhiều.
A77H có thể dễ dàng lấp đầy một căn phòng 18 m2 mà không gặp vấn đề gì đáng kể. Tất nhiên, đó là khi bạn không chơi với club level.
Âm hình tái hiện khá sắc nét và ổn định với điểm ngọt tương đối rộng. Bạn có thể thay đổi vị trí nghe 10-20 độ, âm sắc của bản mix sẽ vẫn duy trì được sự ổn định ở mức khá.
Yếu điểm lớn nhất của A77H theo cá nhân thôi đó là sự cân bằng âm sắc tổng thể ở cả 2 setting PURE và UNR. Nếu dùng để mixing, bạn hãy tránh xa setting UNR vì setting này đẩy Low và High Frequency lên rất nhiều giúp trải nghiệm nghe sống động hơn nhưng lại hoàn toàn không trung thực.
Setting PURE cho âm thanh phẳng hơn nhưng tần số cao vẫn bị đẩy lên một chút khoảng 2-3 dB. Theo lý giải của ADAM, họ làm vậy để bù trừ cho góc phóng hẹp của tần số cao, giúp loa nghe phẳng hơn trong phòng.
Tuy nhiên, khi trải nghiệm thực tế, bạn sẽ nhanh chóng cảm thấy tai bị mỏi và nghe gắt khi nghe từ 85 dB trở lên sau khoảng 5-10 phút. Lời khuyên của tôi là hãy điều chỉnh giảm bớt HF một nấc bằng nút cân chỉnh phía sau lưng loa. Đặc biệt là khi phòng của bạn chưa được xử lý tốt, có quá nhiều âm thanh phản xạ hoặc quá nhiều diffuser.
Góc phóng của loa biến thiên khá mượt mà theo trục ngang (đúng như chữ H trong tên model, tức là Horizontal – phương ngang) nhưng góc phóng ở trung âm từ 800-2000 Hz rộng hơn 1 chút và không nằm trên 1 đường xu hướng biến thiên mượt từ tần số cao đến trung trầm. Do đó, năng lượng phát ra theo nhiều hướng trong phòng sẽ mạnh hơn ở khoảng tần số này. Nếu âm học (acoustics) của phòng bạn chưa tốt, rất có thể bạn sẽ thấy nhanh mệt hơn.
Điều này khá tương đồng với khuyến nghị của hang là chỉ nên sử dụng loa trong những căn phòng có âm học tốt. Và trên thực tế, nếu bạn có điều kiện mua loa ở phân khúc này, rất có thể phòng của bạn đã có ít nhiều các thiết bị hấp thụ âm thanh ở khoảng tần số trên. Nhưng nếu bạn vẫn cảm thấy khó chịu sau khi nghe lâu kể cả ở mức âm lượng trung bình từ 75-80 dB, hãy kiểm tra lại các thiết bị tiêu âm đó.
Điểm đặc trưng của những chiếc loa có lỗ cộng hưởng đặt phía trước cũng thể hiện trong quá trình nghe thử của tôi. Bạn có thể rất ấn tượng với A77H nếu bạn chưa từng nghe nhiều hệ thống high-end monitor trong phòng nghe chất lượng cao. Nhưng khi nghe thử A77H, tôi nhận thấy ngay yếu điểm của những hệ thống có thiết kế tương tự. Low mid sẽ không bao giờ sạch sẽ bằng các hệ thống thùng kín hoặc passive radiator.
Kết luận
Với mức giá 46.000.000 (28/02/2023) cho một chiếc, nhiều người sẽ phải hết sức cân nhắc khi đặt tiền mua bất cứ một hệ thống âm thanh nào. Bạn sẽ không thể nhắm mắt mua tạm được như khi lấy các cặp loa dành cho người mới bắt đầu.
ADAM A77H là một bước tiến lớn về công nghệ so với những model tiền nhiệm của hãng và là bước nâng cấp đáng kể về chất lượng âm thanh so với T Series, A4V, A44H. Ở tầm giá này, bạn khó có thể tìm được một cặp loa có thiết kế tương đương mà thay vì đó là các cặp loa 2 đường tiếng hoặc 3 đường tiếng với woofer đơn 8-inch.
Cảm ơn Công ty Việt Thương đã cung cấp sản phẩm thử nghiệm.
Leave a Reply